Rabobank zou ondernemers onder druk zetten door hen oude documenten te laten ondertekenen, waarmee ze verklaren op de hoogte te zijn geweest van de werkwijze en risico’s van risicovolle beleggingsproducten. De bank wil zich hiermee indekken tegen schadeclaims.
Dat stelt de Stichting Renteswapschadeclaim. Ongeveer veertig ondernemers hebben zich bij de stichting gemeld omdat ze bijvoorbeeld ‘vinkjes’ moesten plaatsen op documenten van soms wel tien jaar oud.
Het AD zegt in het bezit te zijn van enkele voorbeelden. Zo laat de krant een ondernemer aan het woord die de dupe is geworden van de zogenoemde renteswap (betaald via Blendle). Hij is in de vijftig en eigenaar van enkele winkels die financieel goed draaien.
“In 2007 liep de rentevaste periode van een krediet af en kregen we van de Rabo het advies om niet de rente opnieuw vast te zetten, maar een renteswap af te sluiten”, zegt Klaas (gefingeerde naam) tegen de krant. “Ik vroeg aan mijn accountmanager: ‘heb ik dat nodig? Is dit goed?’ Hij zei twee keer ‘ja’ en ik dacht: prima. Zo simpel ging het destijds. Ik vertrouwde hem volledig. Dit was volgens hem het beste product.”
Rente juist gedaald
Een renteswap is een soort verzekering, die een ondernemer beschermt tegen een stijgende rente als hij een lening afsluit. Doordat rentes de afgelopen jaren niet zijn gestegen, maar juist zijn gedaald, hebben renteswaps zich in sommige gevallen tegen ondernemers gekeerd: ze kosten geld, in plaats van dat ze risico’s verminderen.
Zo ook bij Klaas, die één van de naar schatting 17.000 mkb'ers is die een soortgelijk rentecontract heeft afgesloten bij een Nederlandse bank. Toen hij een van zijn winkels wilde verkopen, moest hij de renteswap met negatieve waarde afkopen. Dat kwam neer op een bedrag van zo'n 200.000 euro. Volgens eigen berekeningen heeft hij inmiddels drie ton aan renteschade opgelopen.
Indekken tegen schadeclaims
Banken hebben bij de verkoop ervan vaak een te rooskleurig beeld geschetst en ondernemers onvoldoende gewezen op de risico's, concludeerde waakhond AFM vorig jaar na onderzoek. De Stichting Renteswapschadeclaim, die zegt op te treden namens inmiddels vijfhonderd ondernemers die samen een schade van 800 miljoen euro hebben geleden, dagvaarde daarop de Rabobank.
De stichting heeft de indruk dat Rabobank zich nu probeert in te dekken tegen schadeclaims. Door de ondernemers alsnog 'oude' documenten te laten ondertekenen verklaren zij immers dat ze bij het aangaan van de renteswap volledig op de hoogte waren van de werking van het product.
Zo kreeg Klaas een telefoontje van een Rabomedewerker dat er handtekeningen ontbreken op een formulier uit 2007, waarmee hij zou verklaren dat hij weet hoe renteswaps in elkaar steken. Hij is gevraagd om het document alsnog te ondertekenen. "Ze hebben al een paar keer gedreigd de maandelijkse aflossing op te voeren. Als ze de broekriem aanhalen, kunnen we het wel schudden", zegt Klaas tegenover het AD.
Incomplete dossiers
Voorzitter Pieter Lijesen van de Stichting Renteswapschadeclaim zei vrijdag dat hij meer dan veertig meldingen heeft, inclusief geluidsfragmenten waaruit zou blijken dat ondernemers onder druk zijn gezet om vinkjes te zetten. Lijesen verwacht dat de AFM hard zal optreden. Hij overweegt ook stappen tegen individuele bankmedewerkers.
Volgens Rabobank kan het alsnog ondertekenen van oude papieren onderdeel zijn van de herstelmaatregelen voor bepaalde dossiers. De bank liep recent alle afgesloten renteswaps na voor een herbeoordeling. Bij incomplete dossiers zijn volgens een woordvoerder soms nieuwe documenten opgesteld met een actuele datum. "Wijzigingen als deze worden aangetekend in het dossier'', aldus de zegsman.
Rabobank zei later dat het klanten vrijstaat om stukken niet te ondertekenen, als ze dat niet willen. Ook kondigde de bank een grondig onderzoek aan naar de mogelijke ondertekening onder dwang, waar sprake van zou zijn. "Als het is gegaan zoals de klant beschrijft, dan is dat een situatie waar we afstand van nemen", aldus de bank in een verklaring. Waar nodig zal Rabobank zelf maatregelen nemen. Wat die maatregelen zijn, werd niet gemeld.
Bron: Z24/ANP
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl